To już kolejna edycja raportu – części Programu Rozwoju Przedsiębiorczości organizowanego przez naszą Fundację w partnerstwie merytorycznym z Fundacją Citi Handlowy im. L. Kronenberga dzięki środkom finansowym Citi Foundation. Badanie zrealizowaliśmy we współpracy merytorycznej z Katedrą Psychologii Biznesu i Innowacji Społecznych na Wydziale Psychologii Uniwersytetu Warszawskiego. Zachęcamy do lektury!
Jaki jest statystyczny Polak? Kluczowe wnioski
- Polski konsument to osoba coraz bardziej świadoma finansowo, a przy tym ostrożna i zorientowana na długoterminowe planowanie. Choć nadal kluczowe pozostaje bezpieczeństwo i stabilność lokowania kapitału, Polacy coraz częściej wykazują dojrzałość finansową i otwartość na nowe rozwiązania.
- Polacy coraz poważniej myślą o swojej przyszłość finansowej, skupiając się zarówno na oszczędzaniu „na czarną godzinę”, jak i na zabezpieczeniu emerytalnym, co widać we wzroście zainteresowania produktami typu IKE/IKZE i PPK.
- Zmieniają się również wybierane przez nich źródła wiedzy o finansach. Konsumenci stają się bardziej krytyczni wobec własnej intuicji, a większym zaufaniem darzą opinie bliskich oraz, co istotne, ekspertów z instytucji finansowych. Aż co piąty Polak korzysta z ich rad, co świadczy o rosnącej chęci podejmowania rzetelnych i mniej ryzykownych decyzji.
- Podstawą portfela oszczędnościowego Polaków pozostają bezpieczne i stabilne formy – głównie konta oszczędnościowe, lokaty oraz nieruchomości. Mimo tej preferencji, społeczeństwo staje się bardziej otwarte na umiarkowane ryzyko, co pozwala na dywersyfikację i lokowanie kapitału w inwestycje długoterminowe.
- Na zachowania finansowe Polaków zauważalny wpływ miała wojna w Ukrainie. Wzrosła przezorność i skłonność do oszczędzania kosztem konsumpcji, jednak Polacy pozostają względnie optymistyczni co do własnej sytuacji finansowej.
- W 2025 r. 39% Polaków posiada kredyty, większość jednak spłaca je w bezpiecznych granicach (do 30% dochodów). Świadczyć to może o ogólnej ostrożności konsumentów, chociaż niestety około jednej piątej zadłużonych boryka się z długoterminowymi problemami ze spłatą.
- Podsumowując, portret polskiego konsumenta ukazuje ostrożnego pragmatyka, który ceni stabilność, ale jest gotów się uczyć i podejmować umiarkowane ryzyko dla długoterminowego celu.
O autorce raportu: Katarzyna Sekścińska – Profesor Uniwersytetu Warszawskiego, doktor habilitowana nauk społecznych w zakresie psychologii, coach i trener. Psycholog i ekonomistka. Jej zainteresowania naukowo-badawcze obejmują psychologię finansową, psychologię konsumenta i ekonomię behawioralną. Szczególnie interesują ją tematy związane z socjalizacją ekonomiczną oraz czynnikami wpływającymi na ryzykowne wybory finansowe i wybory konsumenckie. Jedna z najbardziej rozpoznawalnych w Polsce ekonomistek behawioralnych i badaczy postaw i zachowań finansowych Polaków. Autorka i wykonawca wielu projektów z zakresu edukacji finansowej i konsumenckiej zrealizowanych we współpracy z kluczowymi instytucjami finansowymi w Polsce.
Program realizowany przez Fundację Think! we współpracy merytorycznej z Fundacją Citi Handlowy im. L. Kronenberga dzięki środkom Citi Foundation.